فن سانتریفیوژ که در اصطلاح هواکش گریز از مرکز نیز نامیده می‌شود، یکی از پرکاربردترین هواکش‌های صنعتی در سیستم تهویۀ مطبوع ساختمان است. می‌توان گفت که وجود این نوع هواکش در سیستم تهویه مطبوع کاملاً ضروری و واجب است. این فن صنعتی رایج‌ترین نوع فن است که در مکان‌های صنعتی به کار می‌رود. این دستگاه را فردی به نام مهندس الکساندر سابلوکف در سال 1832 میلادی اختراع کرده است. در این مقاله شرکت طاها فن توضیح خواهیم داد که فن سانتریفیوژ چیست و اطلاعات مفیدی در موردش برایتان فراهم خواهیم کرد.
در این پست که در مورد فن سانتریفیوژ نوشته شده است، ابتدا به طور مختصر توضیح می‌دهیم که فن سانتریفیوژ چیست. سپس در مورد موضوعاتی مانند نحوۀ عملکرد آن، کاربردهایش مطالبی را بیان خواهیم کرد. در ادامه، اجزا و انواع مختلف فن سانتریفیوژ و انواع پروانه آن را معرفی خواهیم کرد. در انتهای مقاله هم نکاتی را در مورد انتخاب فن مناسب و مزایای استفاده از آن و نیز اطلاعات دیگری را شرح می‌دهیم. پس از خواندن این مقاله نظرات و پیشنهادهای خود را با ما در میان بگذارید.
نحوه عملکرد فن سانتریفیوژ
به طور کلی، مکانیسم عملکرد فن سانتریفیوژ به این صورت است که ابتدا هوای ورودی موازی با محور گردش پروانۀ فن وارد دستگاه می‌شود. سپس با حرکت دوار به سوی اطراف پچروانه، نوک و بالک‌ها می‌رود. این حرکت باعث مخلوط شدن انرژی جنبشی با جریان هوا می‌شود. با کند شدن حرکت، شدت جریان هوا قبل از ورود به مسیر تخلیۀ فشار استاتیکی افزایش می‌یابد.
هوا در راستای محور چرخشی فن سانتریفیوژ وارد می‌شود. در طول این فرایند، انرژی جنبشی و فشار استاتیکی هوا بیشتر می‌شود. در ادامۀ این فرایند، نیروی گشتاور مرکز حرکت باعث می‌شود هوایی که به دستگاه وارد شده است حرکت چرخشی پیدا کند. یکی از نکات مهم در مورد این نوع هواکش‌ها آن است که سرعت و حجم هوا در آنها ثابت ولی جرم هوا بر اساس چگالی آن متغیر است. به سخن دیگر، هوای محیط از قسمت ورودی وارد فن می‌شود؛ در قسمت پروانه 90 درجه می‌چرخد و سپس تحت تأثیر نیروی گریز از مرکز شتاب می‌گیرد. در نهایت، این هوا روی پره‌های فن جریان پیدا کرده و از محفظه آن خارج می‌شود.
کاربردهای فن سانتریفیوژ چیست
استفاده از این نوع هواکش در محیط‌های صنعتی رایج است. از آن می‌توان در فضاهایی که دما و آلودگی بالایی دارند استفاده کرد. این نوع هواکش هوا را در جهت عمود بر محور گردش پروانه تخلیه میکند. به عنوان یک قانون کلی، فن سانتریفیوژ در سیستم‌های کانال کشی شده با فشار بالا کاربرد دارد. کاربردهای اصلی این نوع هواکش در محیط‌های زیر است:
- مکان‌هایی که در آنها حجم زیادی از هوای محیط باید جابجا شود، مانند محیط‌های تجاری، صنعتی، درمانی
- مکان‌هایی که غبر و آلودگی زیادی دارند.
- سیستم‌های مختلف تهویه مطبوع مانند دستگاه‌های ایرواشر، هواساز، فن کویل
- سیستم‌های گرمایشی و سیستم‌های جایگزین کننده هوا
اجزای مختلف فن سانتریفیوژ
در ادامه، پس از آن که دانستید فن سانتریفیوژ چیست و به چه کاری می‌آید، اطلاعات دیگری را در مورد این دستگاه برایتان فراهم می‌کنیم. در این قسمت اجزای آن را معرفی می‌کنیم و در بخش‌های بعد، به سراغ جزئیات دیگر می‌رویم. بهتر است بدانید که فن سانتریفیوژ اجزا و قطعات مختلفی دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
- حلزونی: پروانه در آن قرار می‌گیرد
- پروانه: قسمت اصلی هواکش است و کاربردش به جریان انداختن هواست.
- الکتروموتور: نیروی محرکه فن سانتریفیوژ است.
- صفحه برشی: در قسمت دهانه خروجی هواکش قرار می‌گیرد. کاربردش جلوگیری از بازگشت هوای تخلیه شده به داخل هواکش است.
- قیفی: در قسمت دهانۀ ورودی هواکش قرار دارد و بازده فن را افزایش می‌دهد.
انواع فن سانتریفیوژ
فن سانتریفیوژ انواع مختلفی دارد که هر یک برای کار در شرایط و محیط متفاوتی مناسب است. به طور معمول، دسته بندی فن سانتریفیوژ با توجه به نوع پروانه به کار رفته در آن انجام می‌شود. به طور کلی، این دستگاه به سه دسته اصلی تقسیم می‌شود:
- فن سانتریفیوژ با پروانه خم به جلو (فوروارد)
- فن سانتریفیوژ با پروانه خم به عقب (بکوارد)
- فن سانتریفیوژ با پروانه شعاعی (رادیال)
فن سانتریفیوژ با پروانه خم به جلو (فوروارد)
پره‌های این نوع دستگاه رو به جلو و در جهت چرخش پروانه‌ها هستند. این مدل فن سانتریفیوژ در مقایسه با نوع پروانه خم به عقب و شعاعی پره‌های بیشتری دارد. به علت ساختار پروانه، توان واقعی این مدل از توان محاسبه شده برای فن بیشتر است. فن سانترفیوژ با این مدل پروانه بیشتر برای صنایع تهویه مطبوع و تهویه در ساختمان‌ها و برج‌های اداری و مسکونی به کار می‌رود.
فن سانتریفیوژ با پروانه خم به عقب (بکوارد)
این مدل فن در مقایسه با پروانه خم به جلو بازدهی بیشتر و صدای کمتری دارد. توان واقعی دستگاه با توان محاسباتی تقریباً برابر است. پره‌های این مدل فن رو به عقب و در خلاف جهت چرخش پروانه هستند.
فن سانتریفیوژ با پروانه شعاعی (رادیال)
این مدل فن نسبت به دو مدل بالا کمترین بازده را دارد. کاربردش هم برای هوای کثیف و انتقال مواد است.
انواع مختلف پروانه در فن سانتریفیوژ
حتماً این را می‌دانید که پروانه فن سانتریفیوژ چیست و برای چه به کار می‌رود. به هر حال، در این بخش توضیح مختصری در موردش می‌دهیم. در ساختار انواع مختلف فن سانتریفیوژ پروانه‌های مختلفی به کار رفته است که هر یک برای شرایط و محیط متفاوتی مناسب هستند. مدل پروانه در کارایی دستگاه تأثیر مستقیم دارد. پروانه در اصل از چند تیغه یا به اصطلاح، پره تشکیل می‌شود که روی یک توپی در مرکز پروانه نصب هستند. برخی از انواع پروانه عبارتند از:
- پروانه خمیده
- پروانه شیب دار رو به جلو
- پروانه شعاعی
- پروانه خمیده به عقب
- پروانه تیغه نازک
- پروانه شیب دار رو به عقب
نکاتی که برای انتخاب فن سانتریفیوژ مناسب باید در نظر بگیرید
بدیهی است که برای انتخاب هر دستگاهی باید شرایط مختلفی را در نظر بگیرید. اگر قصد خرید فن سانتریفیوژ برای محیط صنعتی خود دارید، در این زمینه باید نکات و مواردی را بررسی و سپس دستگاه مورد نظرتان را با توجه به آنها انتخاب کنید. توجه به این نکات باعث می‌شود بهترین و مناسب‌ترین دستگاه را انتخاب کنید. برخی از این نکات مهم عبارتند از:
- فشار مورد نیاز: بدیهی است که در موارد مختلف به فشارهای متفاوتی نیاز است. با توجه به نوع کاربری و محیطی که در آن مشغول فعالیت هستید، میزان فشار استاتیکی مورد نیاز را ارزیابی کرده و فن مورد نظرتان را بر این اساس انتخاب و تهیه کنید.
- جریان هوای مورد نیاز: در محیط فعالیت خود به چه میزان هوای قابل انتقال نیاز دارید.
- دمای هوای محیط: هوای محیط مورد نظرتان چقدر سرد یا گرم است. بهتر است بدانید که محیط‌های دارای دمای بالاتر به هواکش‌های قوی‌تری نیاز دارند.
- ارتفاع محیط مورد نظر: برخی از انواع فن سانتریفیوژ با اندازه و ارتفاع بسیار بزرگی ساخته می‌شوند. این نکته را هم در زمان انتخاب فن باید در نظر داشته باشید.
- نوع محیط فعالیت فن: این مورد از بقیه مهمتر است. طبیعی است که فن سانتریفیوژ مورد نظرتان را باید با توجه به نوع محیط و هوایی که در آن جریان می‌یابد انتخاب کنید.
مزایای استفاده از فن سانتریفیوژ چیست
استفاده از فن سانتریفیوژ برای محیط‌های صنعتی مزایای زیادی دارد. در این بخش به چند مورد از مهمترین آنها اشاره می کنیم.
- در محیط‌هایی که امکان زنگ زدگی زیادی دارند، این دستگاه دوام بسیار بالایی دارد.
- اضافه بار آن را میتوانید محدود کنید.
- نگهداری و استفاده از فن سانتریفیوژ آسان است و به راحتی میتوانید آن را تمیز کنید.
- با هوای محیط سازگاری بالایی دارد و در هوای معمولی، خشک و مرطوب امکان کار دارد.
- ابعاد و اندازههای متنوعی دارد. این ویژگی آن را از محصولات دیگر متمایز میکند.
آنچه باید درباره فن سانتریفیوژ بدانیم
در فن سانتریفیوژ دو عامل در عملکرد سیستم نقش اساسی و محوری ایجاد می‌کنند. اصول کار هواکش سانتریفیوژ بر این دو عامل پایه ریزی شده است:
۱- نیروی گریز از مرکز
۲- انحراف جریان به وسیلۀ پره‌های فن از حالت شعاعی به سمت دهانه خروجی فن سانتریفیوژ
نکته قابل ذکر در طراحی سیستم هوادهی فن سانتریفیوژ این است که زاویه بین هوای خروجی و هوای ورودی باید ۹۰ باشد.
نتیجه گیری
در این مقاله ابتدا به طور مختصر توضیح دادیم که فن سانتریفیوژ چیست . سپس در مورد نحوه عملکرد، ساختار، کاربردها و مزایای آن توضیحاتی دادیم. فن سانتریفیوژ یکی از ضروری‌ترین و مهمترین تجهیزات سیستم تهویه مطبوع برای محیط‌های صنعتی و جاهایی است که به تهویه هوا نیاز دارند. از این نوع هواکش صنعتی بیشتر برای جابجایی هوا و ذرات استفاده می‌شود.
برای خرید فن سانتریفیوژ میتوانید با کارشناسان بخش فروش ما تماس گرفته و اطلاعات لازم را دریافت کنید. نظرها و پیشنهادهای خود را در بخش نظرات در انتهای همین صفحه با ما در میان بگذارید.
